Trans Yağ Nedir? Zararları Nelerdir

Sıvı yağlar ve sert yağlar acilen acilen tükettiğimiz tüm gıda maddelerine ek edilmektedir. Bilhassa amade gıdalarda az aralıklarla duyduğumuz trans yağ terimi ise fazlaca dört gözle beklenen bir yağ çeşidi olma özelliğini hala korumaktadır.

Pekala bu kadar dört gözle beklenen ve diyetisyenler aracılığıyla çoğunlukla tüketilmemesi önerilen trans yağ nelerdir?

Kimyasal olarak baktığımızda sıvı yağlardan birazcık alternatif olduklarını görmekteyiz. Göz alıcı ilk keşif ise; natürel yağ olmayışlarıdır. Doğrusu büsbütün bileşik, suni yağlardır. Trans yağların elde ediliş şekillerine baktığımızda,tekrar sıvı yağların temel nesne olarak bulunmuş olduğu bununla birlikte bu sıvı yağlara ilaveten bir de hidrojen kullanıldığını görmekteyiz.trans yağlar; sıvı nebat yağlarının hidrojen ile ısıtılması akıbeti meydana gelen yağlardır. Kimyasal bir tarif yapılacak olursa; sıvı yağların çoklu bağlarının hidrojenle doyurularak sert vaziyete getirilmesidir. Tabiatta bulunmayan bu bileşik trans yağ asitlerini malesef vücudumuz tanıyamaz. Hidrojenlenmiş yağ olarak da bilinen bu yağlar ne kadar hidrojene doyurulursa, o kadar daha fazla sert duruma dönüşümü hızlanmaktadır.

Pekala yalnız hidrojenasyon ile mi trans yağ oluşumu gerçekleşmektedir? Normal olarak suni olarak oluşturulabilen trans yağlar haricinde bir de natürel trans yağ asitleri bulunmatadır. Mesela; bazı geviş getiren koyun,kuzu,inek benzeri hayvanların işkembelelerinde,süt ve etlerinde de yetersiz dozda trans yağ asidi yer almaktadır. Ama bu trans yağ asitleri natürel oluşmaktadır ve bileşik trans yağla karıştırılmamalıdır. Organik meydana gelen bu yağların ziyanı yoktur; suni trans yağa bakılırsa onlarca kat fazlaca yetersiz zarar göstermektedir.

Ek olarak bunların haricinde bir başka trans yağ oluşumu da bulunmatadır. Yağların yüksek sıcaklıklarda adımbaşı olarak ısıtılması ve kızartılması ile de bu yağ çeşidi oluşumu gözlenmektedir.
Trans yağların yerlerine baktığımızda; amade besin besinlerinde, margarinlerde, işlenmiş besinlerde,ticari kızartma yağlarında epeyce çok tüketildiğini görmekteyiz.

Trans yağların zararları nedir?

Meydana getirilen incelemeler ilk bakışta masum şeklinde gözüken bu yağların fazlaca riskli neticeler oluşturduğunu göstermektedir. Bir hayli ülke yiyeceklerde trans yağ kullanımını azaltmaya ve bazı yönden kaldırmaya gitmiştir. Adem oğlu biyografisi için lüzumlu olmayan bu yağlar bilhassa hemen ölümlerde mühim bir müessir olarak anlaşılmaktadır. Bilinen en mühim zararlarından biri; fena kolesterol olarak bilinen ldl kolesterolünü çoğaltması ve iyi kolesterol olan hdl kolesterolünü azaltmasıdır. Adem evladı vücudunun üretmediği bu yağ, yiyecekler ile bedenimize girmektedir.
Meydana getirilen incelemeler da göstermiştir ki; trans yağ seviyesi yüksek olanların kalp krizi transfer ihtimali 3 kat daha da fazladır. Hidrojen yapısının değiştirilmesinin hiç bir faydası olmadığı benzeri minik bir yağ olması nedeniyle de damara süratle yapışma yapısı göstermektedir. Bu da fena kolesterolün süratle çoğaltması anlamına gelir. Kötü huylu tümör ve aşırı kiloluluk bilinen zararlarındandır. Ek olarak muafiyet sistemini zayıflatarak diyabete sebebiyet vermekte ve bünyede lipoprotein a miktarını artırarak kalp hastalıklarını oluşturmaktadır. Bunlara ilaveten bir de kas kaybı etkenini ilave edersek, niçin köşe nahiye bu yağdan ve bileşiminin bulunmuş olduğu gıdalardan kaçmamız icap ettiğini daha da iyi anlayabilmekteyiz.

Bütün bunlara ilaveten genelleme yaparsak hidrojenize yağların neden olduğu rahatsızlıklar şu şekilde sıralayabiliriz: kötü huylu tümör, aşırı kiloluluk, diyabet, kalp rahatsızlıklar, kısırlık, fena kolesterol artışı, iyi kolesterol azalışı,karaciğer fonksiyon bozukluğu, alzheimer ve parkinson sebebiyeti, hücre fonksiyon bozukluğu, kandaki yağ payı yüksekliği,temel sütü kalitesinde düşüş, düşük doğum ihtimali vb.

Trans yağlar niçin tercih ediliyor ve nerelerde bulunmaktadır?
Zararları ve tesirleri bilinmiş olduğu durumda gıda maddelerinde niçin trans yağlardan vazgeçilemiyor?
Elbet bundaki en büyük müessir; maliyetin daha da düşük olmasıdır. Bir hayli besin şirketi bu yağın kullanımını daha da basit ve ucuz bulmaktadır. Bilhassa de tat vermesi için lokanta,pastane,otel,kafe benzer biçimde bölgelerde sıklıkla tercih edilmektedir.kızartma yağlarında da çoğunlukla tercih edilir.patates kızartmaları ,tavuk kızartmaları, lokantalardaki başka kızartma mahsulleri bu sınıfa dahildir.tutum için yarı hidojenize edilmiş bu yağlar defalarca ısıtılıp ısıtılıp kullanılabilmektedir. Meydana getirilen incelemeler göstermiştir ki kurabiyelerin suratta doksanında,donmuş besinlerin yüz bölgesinde sekseni benzeri bir oranında hidrojenize edilmiş yağ bulunmatadır.
Dahası amade patates kızartmalarında, cipslerde, krakerlerde, bisküvilerde, çikolatalarda, gofret ve benzer biçimde yiyeceklerde lezzeti daha çok artırdığından kitlelerce tercih edilmektedir. Başka yağlara bakılırsa trans yağların ömürleri fazlaca uzundur ve oda şartlarında yiyecekler içinde resmen katılaşarak hapsolmaktadır. Fastfood sektörünün büyük bir patlamayla ilerlemesinin en büyük nedenlerinden biri de trans yağlardır. Bazı margarinlerde, sert yağlarda ve fırınlanmış yiyeceklerde bulunmuş olduğu da unutulmamalıdır.

Pekala neler yapılabilir?

Bütün besinler yağ ihtiva eder ve bu yağlar gelişme, büyüme için de ahir aşama gerekiyor. Gövde için enerji deposu olan hasım, iyi ve fena yağ olarak ayırt etmek gereklidir. Mesela; zeytin hasım, soya hasım, mısırözü hasım, ayçiçeği hasım, kanola hasım bir hayli negatif etkiye neden vermeden sağlığın devamlılığını sağlayabilmektedir. Bilgiozetim.com, Sığır eti,süt ,peynir benzeri hayvansal yiyeceklerde de trans yağ bulunmatadır ve organik olduğu için bir hayli faydası da mevcuttur.

Amade paketlenmiş ürünlerde, pastane ürünlerinde ve lokanta yemeklerinde aşırı dozda trans yağ olmamasına ihtimam göstermeliyiz. Etiket kanalizasyonu olan ürünlerde “hidrojenize yağ”, “hidrojene nebati yağ” ve “hidrojene bitkisel yağ” benzeri trans yağ kullanıldığını vurgulayan ibarelere dikkat edilmelidir. Listedeki önceliğine nazaran bu yağın dozu da artış göstermektedir. Hidrojenleştirilmiş yada bazı yönden hidrojenleştirilmiş benzer biçimde ifadeler, alınan ürünün etiketinde aranmalıdır. Ama kimi zaman mamüller trans yağ oranını belirtmemektedir. Bu halde verilen yağ oranlarının toplamını, toplam yağ derecesinden çıkararak da hesaplayabiliriz.

Lokantalarda bilhassa kızartmalar yerine ızgara ve haşlamalar tercih edilebilir. Pastane mamullerinden ziyade sütlü tatlıları tercih etmek de bu kullanımı azaltabilmektedir ve evde meydana getirilen pasta ürünleriyle zarar en aza indirilebilmektedir. Ek olarak margarin yerine organik sıvı yağlar ve tereyağı kullanılabilir. Basit sürülebilen ambalaj içindeki yumuşak margarinlerde de bazı yönden daha fazla yetersiz trans hasım vardır. Yiyeceklerde suni süt tozu,krema ve mayonez kullanması azaltılarak süt ve yoğurda ağırlık verilebilir. Yeniden de bu ürünlerden ve hidrojene yağdan vazgeçilemiyorsa mahsul sıralamasında bu yağın en alt sıralarda bölge almasına dikkat edin.

Unutulmamalıdır ki bu tüketim sürati ile trans yağ ihtiva eden bir hayli gıda gelecekte en büyük rahatsızlık nedenlerinden biri olarak karşımıza belirecek ve malesef margarinler üstüne “sağlığa zararlıdır” ibaresi alan elde etmek zorunda kalacaktır.